Prokrastynacja wrogiem skutecznego działania

Czy często Wam się zdarza, że zamiast wykonywać zaplanowane zadania, odchodzicie od wykonania pracy. Zaczynacie oglądać media społecznościowe, memy, czy filmy. Tłumaczycie sobie, że macie jeszcze czas. Ewentualnie nie możecie rozpocząć jakiegoś zadania, a później, po utraconym czasie, macie wyrzuty sumienia. Może to oznaczać, że jesteś w gronie 25% osób, które mają problem z prokrastynacją, a sam jesteś prokrastynatorem. Prokrastynacja wrogiem skutecznego działania

Zapewne zetknąłeś się już z tym pojęciem, chociaż należy rozróżnić tutaj dwa zjawiska, które często, zazwyczaj nieopatrznie, stosowane są zamiennie. Chodzi o prokrastynację i prekrastynację.
Prokrastynacja oznacza nie mniej ni więcej tylko irracjonalne, chroniczne odkładanie rzeczy do wykonania na później, oznacza zwłokę, odroczenie.

Prekrastynacja, to działanie odwrotne, czyli chęć natychmiastowego zakończenia wykonywania danej rzeczy, bez względu na efekt, czy jakość wykonywanego zadania.

Nas oczywiście w tym wpisie będzie interesowała prokrastynacja.

Schemat działania prokrastynatora wygląda zazwyczaj podobnie. Można pokazać nawet pewien charakterystyczny sposób postępowania. Gdy prokrastynator ma jakieś zadanie do wykonania, przebieg zdarzeń przybiera następującą formę:

1. Najpierw odkłada on wykonanie zadania na później.
2. Pojawia się uczucie, że jednak powinno się zacząć pracę nad zadaniem.
3. Jednak pojawiają się różnego rodzaju wymówki.
4. W końcu wykonuje zadanie na ostatnią chwile albo go nie wykonuje.
5. Prokrastynator obiecuje sobie poprawę.
6. Schemat rozpoczyna się od początku.

Proces ten jest powtarzany, uniemożliwia osiągnięcie sukcesu i zadowolenie z życia. Wpływa na poczucie własnej samooceny. Czym to się jednak różni od lenistwa. Prokrastanatorzy często są postrzegani jako ludzie leniwi, co nie jest zgodne z prawdą. Osoby leniwe generalnie nie mają poczucia winy z powodu zmarnowanego czasu i wykonują tylko niezbędne minimum zadań. Część autorów twierdzi, że nie jest to do końca prawdą i w rzeczywistości 20% osób podlega prokrastynacji, a pozostałe 80% po prostu jest leniwe. Szczególnie często prokrastynację jako cechę przypisuje się studentom. Może dotyczyć ona nawet 95% z nich stąd częsta nazwa prokrastynacji: syndrom studenta.

Przyczyny prokrastynacji.

Wymienić można kilkanaście przyczyn występowania prokrastynacji. Nie wszystkie z nich nie są uznawane jako pewne. Wymienię tylko te, które wydają mi się najistotniejsze i tylko hasłowo, gdyż nie jest to tematem tego wpisu:

1. Wysokie oczekiwania rodziny i nauczycieli, co do perfekcyjnego wykonania zadania.
2. Potrzeba działania pod wpływem silnego stresu, będącym dodatkowym bodźcem.
3. Lęk przed sukcesem.
4. Brak motywacji.
5. Własny perfekcjonizm.
6. Problem ze skupieniem.
7. Zmęczenie decyzyjne – jeśli często podejmujesz decyzje, to w pewnym momencie odstręczają cie nawet najprostsze wybory.
8. Prokrastynacja spowodowana depresją, gdy odkładasz na później nawet najprostsze prawy.

Prokrastynować można wybiórczo tylko pewne obszary. Można nie mieć z nią problemów np. w pracy, ale sabotować swoją strefę prywatną. Można np. prokrastynować wychodzenie z domu, czy np. prowadzenie własnej firmy “po godzinach”.

Jak walczyć z prokrastynacją?

Nie ma prostego sposobu na walkę z prokrastynacją. Wyróżnia się jednak podstawowy sposób postępowania. Przede wszystkim rozpoznaj w sobie prokrastynatora czyli np.:

• Zapełniasz sobie dzień zadaniami o niskim znaczeniu.
• Nie potrafisz podjąć decyzji.
• Zaczynasz czynność i najpierw idziesz sobie zrobić kawę, później nie kontynuujesz zadania.
• Zamiast wykonywać najważniejsze zadania ze swojej listy wykonujesz najmniej ważne z nich.
• Czekasz na wewnętrzny nastrój „wenę”, czy „właściwy czas lub moment”, aby rozpoczęcie zadania.

Znajdź przyczynę prokrastynacji – pomoże ci to lepiej zrozumieć problem, następnie użyj jednaj z metod wali z prokrastynacją. To oczywiście w pewnym sensie ogólnik, ale co należy zrobić:

• Zrób listę zadań do wykonania. Uwaga nie wprowadzaj dużej ilości. Ich niewykonanie może spowodować poczucie winy. Zacznij nawet od wykonywania jednego zadania dziennie.
• Dziel zadania na mniejsze części. Wykonanie nawet małych zadań da ci poczucie satysfakcji.
• Wyznaczaj krótkie przerwy – to niezbędne z punktu widzenia higieny pracy.
• Nagradzaj się za postępy.
• Postaraj się o przestrzeń pracy, ogranicz ją do konkretnego miejsca. Nie pracuj np. w łóżku.
• Wstawaj wcześnie rano przed wszystkimi, uzyskasz poczucie kontroli nad własnym czasem.

Wpis ten absolutnie nie wyczerpuje tematu prokrastynacji. Tak właściwie jest tylko szkicem. Jest on o wiele szerszy i na pewno starczy go na kilkanaście książek. Osobiście przyznaję, że moja walka z prokrastynacją przez cały czas trwa. Pokazałem Ci w tym wpisie tylko absolutny zarys problemu. Zachęcam Cię do zgłębiania tematu na własną rękę, ponieważ czas jest tym zasobem, którego nie masz niewyczerpaną ilość. Piszę o tym w tym wpisie. Pamiętaj, że prokrastynacja jest wrogiem skutecznego działania.

Mam nadzieję, że artykuł Ci się podobał lub przynajmniej zachęcił Cię do przemyśleń. Proszę Cię o polubienie fanpaga na FB i Twitter oraz kanału na YT.

Może zainteresują Cię także inne moje wpisy: